Nghiên cứu của đại học dược Washington thúc đẩy nỗ lực khai thác sức mạnh thay đổi tâm trí của Psilocybin trong nấm thức thần để điều trị bệnh tâm lý
Bản đồ nhiệt về mô hình hoạt động của não cho thấy sự xáo trộn sâu sắc trong quá trình trải nghiệm của một cá nhân sau khi dùng psilocybin. Các mô hình tương đối ổn định trước và sau khi dùng chất thức thần (sắc thái xanh lam và xanh lục) tạm thời bị xáo trộn trong “chuyến trip” (sắc thái đỏ, cam và vàng). Các nhà nghiên cứu tại Trường Y khoa Đại học Washington ở St. Louis báo cáo rằng psilocybin làm mất ổn định một mạng lưới quan trọng của các vùng não liên quan đến tư duy nội quan. Những phát hiện này cung cấp lời giải thích về mặt thần kinh học cho tác dụng làm thay đổi tâm trí của loại thuốc này.
Những người sử dụng nấm chứa psilocybin — hay còn gọi là nấm thức thần — thường trải qua một trải nghiệm siêu thực trong đó cảm giác về không gian, thời gian và bản thân của họ bị bóp méo. Những người ủng hộ từ lâu đã lập luận rằng, trong điều kiện phù hợp, các trải nghiệm về chất gây ảo giác có thể làm giảm bớt sự đau khổ về tinh thần và một số nghiên cứu khoa học cho thấy họ có thể đúng. Hiểu chính xác cách loại thuốc này ảnh hưởng đến não sẽ giúp các nhà khoa học và bác sĩ khai thác tiềm năng điều trị của nó.
Trong một nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu tại Trường Y khoa Đại học Washington ở St. Louis báo cáo rằng psilocybin, hợp chất hoạt động trong nấm thức thần, tạm thời làm xáo trộn một mạng lưới quan trọng của các vùng não liên quan đến suy nghĩ nội tâm như mơ mộng và ghi nhớ. Những phát hiện này cung cấp lời giải thích về mặt thần kinh học cho tác dụng làm thay đổi tâm trí của loại thuốc này và đặt nền tảng cho sự phát triển của các liệu pháp dựa trên psilocybin cho các bệnh tâm lý như trầm cảm và rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
“Ban đầu, có một tác động lớn, và khi nó biến mất, một tác động nhỏ vẫn còn”, đồng tác giả cấp cao Nico U. F. Dosenbach, MD, PhD, giáo sư thần kinh học cho biết. “Đó chính xác là những gì bạn muốn thấy đối với một loại thuốc tiềm năng. Bạn sẽ không muốn mạng lưới não của mọi người bị xóa sổ trong nhiều ngày, nhưng bạn cũng không muốn mọi thứ trở lại như cũ ngay lập tức. Bạn muốn một tác động kéo dài đủ lâu để tạo ra sự khác biệt”.
Nghiên cứu, có sẵn vào ngày 17 tháng 7 trên tạp chí Nature, tạo ra một lộ trình mà các nhà khoa học khác có thể làm theo để đánh giá tác động của chất thức thần lên chức năng não, có khả năng đẩy nhanh nỗ lực phát triển thuốc cho bất kỳ số lượng bệnh tâm thần nào.
Psilocybin đã cho thấy triển vọng như một phương pháp điều trị chứng trầm cảm vào những năm 1950 và 1960, nhưng chính sách hạn chế thuốc của liên bang trong những thập kỷ tiếp theo đã dập tắt hầu hết các nghiên cứu sâu hơn. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các quy định đã được nới lỏng và mối quan tâm đến lĩnh vực này đã được phục hồi.
“Ngày nay, chúng ta biết rất nhiều về các tác động tâm lý và các tác động phân tử/tế bào của psilocybin”, tác giả Joshua S. Siegel, Tiến sĩ, một giảng viên về tâm thần học cho biết. “Nhưng chúng ta không biết nhiều về những gì xảy ra ở nhiều tần lớp sau hơn khi kết hợp hai yếu tố này — cấp độ mạng lưới chức năng não “.
Để lấp đầy khoảng trống đó, Siegel đã tập hợp một nhóm bao gồm Dosenbach, một chuyên gia về hình ảnh não, và đồng tác giả cấp cao Ginger E. Nicol, Tiến sĩ, một phó giáo sư về tâm thần học có kinh nghiệm tiến hành các thử nghiệm lâm sàng với các chất được kiểm soát. Cùng nhau, họ đã nghĩ ra một cách để hình dung tác động của psilocybin lên chức năng mạng lưới não của từng người tham gia – các đường dẫn truyền thần kinh kết nối các vùng não khác nhau – và để liên hệ những thay đổi trong các mạng lưới này với những trải nghiệm chủ quan.
Nhóm đã tuyển dụng bảy người lớn khỏe mạnh để dùng liều cao psilocybin hoặc methylphenidate, dạng chung của Ritalin, trong điều kiện được kiểm soát. Vì các chuyến đi thức thần có nguy cơ khiến người dùng có những trải nghiệm tiêu cực hoặc đáng sợ, nên một cặp chuyên gia được đào tạo đã ở lại với từng người tham gia trong suốt trải nghiệm. Các chuyên gia đã giúp chuẩn bị cho những người tham gia về những gì họ có thể trải qua, cung cấp hướng dẫn và hỗ trợ trong mỗi thí nghiệm và giúp các tình nguyện viên xử lý những gì đã xảy ra sau đó. Mỗi người tham gia đã trải qua trung bình 18 lần quét não MRI chức năng trong vài ngày đến vài tuần trước, trong và tối đa ba tuần sau khi trải nghiệm psilocybin. Bốn người tham gia đã quay lại sau sáu tháng để lặp lại thí nghiệm.
Psilocybin gây ra những thay đổi sâu sắc và lan rộng — nhưng không vĩnh viễn — đối với các mạng lưới chức năng của não. Đặc biệt, nó đã làm mất đồng bộ mạng lưới chế độ mặc định(default mode network), một tập hợp các vùng não được kết nối với nhau, hoạt động đồng thời khi não không hoạt động trên bất kỳ thứ gì cụ thể. Sau khi mất đồng bộ, mạng lưới đã tự thiết lập lại khi tác dụng cấp tính của thuốc hết, nhưng những khác biệt nhỏ so với các lần quét trước khi dùng psilocybin vẫn tồn tại trong nhiều tuần. Mạng lưới chế độ mặc định vẫn ổn định ở những người dùng methylphenidate.
“Ý tưởng là bạn đang sử dụng một dạng hệ thống của não, một hệ thống đóng vai trò cơ bản đối với khả năng suy nghĩ về bản thân và thế giới, và bạn đang tạm thời làm mất đồng bộ hoàn toàn hệ thống này”, Siegel cho biết. “Trong ngắn hạn, điều này tạo ra trải nghiệm ảo giác. Hậu quả lâu dài là nó khiến não linh hoạt hơn và có khả năng chuyển sang trạng thái khỏe mạnh hơn”.
Đồ họa thông tin cho thấy những thay đổi trong các mô hình hoạt động của não trước, trong và sau khi điều trị bằng psilocybin
Thông thường, mạng lưới não chức năng của mỗi cá nhân cũng đặc biệt như dấu vân tay. Psilocybin đã làm biến dạng mạng lưới não hoàn toàn đến mức không thể xác định được cá nhân cho đến khi tác động cấp tính biến mất.
Dosenbach cho biết “Não của những người dùng psilocybin trông giống nhau hơn là họ không còn bị ảo giác”. “Tính cá nhân của họ tạm thời bị xóa bỏ. Điều này xác minh, ở cấp độ khoa học thần kinh, những gì mọi người nói về việc mất đi cảm giác về bản thân hay bản ngã (cái tôi) trong một chuyến đi”.
Trong suốt quá trình trải nghiệm, những người tham gia được yêu cầu đánh giá cảm giác siêu việt, kết nối và kinh ngạc của họ bằng cách sử dụng Bản câu hỏi về trải nghiệm huyền bí đã được xác thực. Mức độ thay đổi đối với các mạng chức năng được theo dõi theo cường độ trải nghiệm chủ quan của mỗi người tham gia.
Nicol cho biết “Chúng tôi đã có thể có được dữ liệu rất chính xác về tác dụng của thuốc đối với từng cá nhân”. “Đây là một bước tiến tới các thử nghiệm lâm sàng chính xác. Trong khoa tâm thần, chúng tôi thường không biết ai nên dùng một loại thuốc cụ thể và dùng bao nhiêu hoặc bao lâu một lần. Do đó, chúng tôi kê đơn thuốc này đến thuốc khác, thay đổi liều lượng, cho đến khi tìm ra loại thuốc có tác dụng. Bằng cách sử dụng phương pháp này trong các thử nghiệm lâm sàng, chúng tôi có thể xác định các yếu tố quyết định ai được hưởng lợi và ai không, đồng thời sử dụng tốt hơn các loại thuốc mà chúng tôi có”.
Nicol, Siegel và Dosenbach nhấn mạnh rằng mọi người không nên hiểu nghiên cứu của họ là lý do để tự dùng thuốc psilocybin. Loại thuốc này chưa được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chấp thuận là thuốc điều trị bệnh trầm cảm hoặc bất kỳ tình trạng nào khác và việc sử dụng thuốc mà không có sự giám sát của các chuyên gia sức khỏe tâm thần được đào tạo có thể tiềm ẩn những rủi ro.
Nguồn : Psilocybin generates psychedelic experience by disrupting brain network – WashU Medicine
Tham khảo thêm : Những yếu tố chính trong cách Psylocybin trong Nấm thức thần tác động lên não – VietShroom
